Hoe maak je een website toegankelijk?
We maken steeds meer gebruik gemaakt van het internet. Zeker in het afgelopen jaar zagen we een enorme verschuiving van offline naar online. Niet zo gek, omdat iedereen thuis moest werken, online feestjes moest vieren en virtueel elleboogjes moest “schudden”. Helaas kan niet iedereen hieraan meedoen. Veel websites zijn niet voor iedereen goed te bedienen, te bekijken of te begrijpen. Digitale toegankelijkheid helpt, maar hoe maak je een website toegankelijk?
Het internet is gewoon onmisbaar geworden en niemand wil dit missen. Iedereen moet mee kunnen doen. Met een toegankelijke én inclusieve website zorg je ervoor dat ook iedereen jouw website prettig kan bezoeken. Op dit moment heeft ongeveer een kwart van de Nederlanders nog regelmatig problemen bij het internetten. Jij kan helpen: je gaat je website toegankelijk maken.
Digitale inclusie
Het begrip “inclusie” is erg populair. Het past bij de huidige bewustwording in de maatschappij. Iedereen moet mee kunnen doen, ongeacht afkomst, leeftijd, omgeving, overtuiging of functiebeperking.
Digitale inclusie gaat verder dan alleen het bouwen van een toegankelijke website. Op een toegankelijke én inclusieve website kan iedereen alles goed gebruiken en begrijpen, maar op zo’n website voelt ook iedereen zich prettig. Het gaat dus om gelijke kansen, gelijkwaardigheid en respect voor elkaar. We kijken dus verder dan alleen de gebruikerservaring of het gebruiksgemak.
Niet iedereen kan meedoen
Veel mensen – zoals ouderen – hebben het afgelopen jaar nieuwe vaardigheden geleerd, maar helaas kan nog niet iedereen volledig meedoen. In Nederland zijn er waarschijnlijk zo’n 2,5 miljoen mensen met onvoldoende digitale basisvaardigheden. En ongeveer 4 miljoen mensen die moeite hebben om zelfstandig zaken te doen met de overheid.
Hoe ouder mensen worden, hoe lastiger ze het vinden om websites te begrijpen of te bedienen. Het zicht gaat achteruit, de motoriek wordt minder en alles goed begrijpen gaat minder snel. Van de mensen ouder dan 75 jaar geeft slechts 10% aan dat ze geen hulp nodig hebben bij het internetten. Een overgroot deel van de ouderen redt het dus niet alleen.
Fase 1: Zorg voor een goede voorbereiding
Een toegankelijke website maak je niet “even”. Het vraagt om een goede voorbereiding en bewustwording. We horen vaak “Op mijn website komen geen blinde mensen”, maar dat weet je helemaal niet. Ook geldt dat naast bezoekers die weinig of niets zien, er bezoekers zijn met andere soorten beperkingen.
Denk bijvoorbeeld aan:
lastig de muis kunnen gebruiken door Parkinson,
video’s niet goed kunnen horen,
door een dwarslaesie “vast” zitten in een rolstoel,
geen verschil zien tussen verschillende kleuren,
moeite hebben met lezen, bijvoorbeeld door een leerachterstand.
Verder zijn er veel mensen zonder beperking die profiteren van een toegankelijke website. Je website wordt beter voor iedereen én beter vindbaar in Google.
Persona’s met en zonder een beperking
Het maken van persona’s helpt om bewust te worden van het type bezoekers op je website. Zorg ervoor dat je persona’s ontwikkelt voor allerlei soorten mensen: jong en oud, verschillende overtuigingen, verschillende online behoeften en verschillende soorten bediening van de computer, telefoon of tablet. Vraag eventueel ook echte gebruikers naar hun feedback en behoeften. Als je rekening houdt met persona’s en diversiteit wordt je website een stuk beter en interessanter.
Zorg voor voldoende tijd
Het maken van een goede website vraagt om wat extra tijd. Verwacht niet dat je website in een weekje tijd online staat. Plan ook extra tijd in voor het vullen van je website, zodat dit op een toegankelijke manier gebeurt. Extra tijd helpt je om een toegankelijke website te bouwen.
Kennis en ervaring zijn belangrijk
Een toegankelijke website maken is niet echt moeilijk. Het is wel belangrijk dat je voldoende kennis en ervaring hebt met digitale toegankelijkheid. Werk daarom samen met een webbouwer of webdesigner die al eerder toegankelijke websites heeft gebouwd.
En heb je als webbouwer of designer nog onvoldoende kennis? Onze trainingen voor developers of UX-designers gaan dan zeker helpen.
Fase 2: Maak een inclusief ontwerp
Inclusief ontwerpen, of “inclusive by design” is belangrijk. Tijdens het uitdenken van de structuur en de functionaliteiten is de grootste winst te behalen. Alles wat je achteraf moet aanpassen kost meer tijd en dus ook meer geld.
Maak wireframes van de nieuwe website en spreek deze ook door met meerdere mensen. Zie de wireframes als uitgebreide schetsen: ze bepalen uiteindelijk voor een deel de gebruiksvriendelijkheid van je site.
Kleuren op je nieuwe website
Kleuren bepalen voor een deel de ervaring van bezoekers op je website. Kleuren kunnen een emotie oproepen, ze zorgen voor sfeer en kunnen zelfs de conversie verhogen. Een prettig kleurgebruik op je website heeft voldoende contrast, zodat belangrijke onderdelen – zoals tekst en iconen – ook door mensen met verminderd zicht goed te zien zijn. Een tekst met een hoog kleurcontrast is in veel gevallen voor iedereen prettiger te lezen.
Inclusieve en begrijpelijke formulieren
Formulieren zijn een belangrijk onderdeel voor de conversie op je website. Maak formulieren overzichtelijk. Is een veld niet verplicht? Laat ‘m dan liever weg. Vraag niet om het geslacht of een aanhef, gebruik liever één veld voor de naam en laat het telefoonnummer helemaal weg. Niet alle bezoekers van je website worden graag gebeld, bijvoorbeeld doordat ze doof- of slechthorend zijn of omdat ze niet goed kunnen spreken.
Beweging op je site is leuk, maar niet voor iedereen
Veel animaties, flitsende bewegingen, op-en-neer springende blokjes of een automatisch wisselende slideshow. Leuk denk je, maar in de praktijk blijkt dat er veel bezoekers zijn die dit vreselijk irritant vinden. Bijvoorbeeld omdat ze gevoelig zijn voor prikkels of omdat ze te veel afgeleid worden door al die bewegingen. Wist je overigens dat de meeste bezoekers niet eens heel die slideshow van je bekijken?
Fase 3: De toegankelijke website bouwen
Na de voorbereiding en het maken van een goed toegankelijk ontwerp, ga je de toegankelijke website bouwen. De backend en frontend developers gaan aan de slag.
Nette HTML-code met de juiste betekenis
De HTML-code van je website moet ook netjes zijn. Veel HTML-elementen hebben namelijk betekenis. Een <ul>
zorgt voor een lijst, een <h3> gebruik je voor subkopjes en met <strong> geef je een stukje tekst extra nadruk. Alles wat je ziet, moet ook in de code te lezen zijn. Dit helpt gebruikers van hulpsoftware, zoals een screenreader.
Toetsenbord, muis, spraakbediening en touch
Je hele website moet voor iedereen te bedienen zijn. Ook als je alleen het toetsenbord gebruikt of de website bezoekt met je stem. Het is natuurlijk erg vervelend als je die mooie broek in je favoriete webshop alleen met de muis kan bestellen, terwijl je afhankelijk bent van het toetsenbord of van spraakbediening.
Test daarom de website goed met allerlei soorten apparaten en leg zeker de muis eens helemaal weg. Met Tab en Shift Tab kun je voor- en achteruit door je website.
Fase 4: Toegankelijke en inclusieve content
Begrijpelijke taal is belangrijk. Op veel websites worden te veel moeilijke woorden gebruikt. Ook lastige en te lange zinnen komen vaak voor. Door duidelijke communicatie breng je jouw boodschap helder over. Dit voorkomt frustratie en fouten.
In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen van 16 jaar en ouder moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Dat is 18% van alle mensen in Nederland. Dus ongeveer 1 op de 6 mensen!
Lezenenschrijven.nl
Dit maakt een tekst moeilijk:
Woorden met verschillende betekenissen.
Abstracte woorden.
Veel bijvoeglijke naamwoorden gebruiken.
Grote afstand tussen woorden en zinsdelen die in de zin bij elkaar horen.
Woorden die niet vaak gebruikt worden.
Te lange zinnen en grote blokken tekst.
Probeer je teksten ook inclusief te maken en denk bijvoorbeeld aan:
Voorkom woorden die een negatieve klank kunnen hebben. Gebruik liever “verbodenlijst” dan “blacklist“.
Genderneutrale woorden, dus liever niet “meneer”, “mevrouw” of namen van specifieke mannelijke of juist vrouwelijke beroepen. Gebruik bijvoorbeeld “secretarieel medewerker” in plaats van “secretaresse”.
Zorg voor afwisseling op je website
Iedere afwisseling in een tekst zorgt voor een “rustmoment”. Hierdoor wordt de tekst makkelijker om te lezen. Gebruik bijvoorbeeld afbeeldingen met een goed tekstalternatief om moeilijke informatie in beeld te brengen, afbeeldingen als decoratie, lijsten en subkopjes.
Wees zelf ook toegankelijk
Plaats hulp- en contactinfo duidelijk op je website. Zo blijf je zelf ook goed bereikbaar voor je bezoekers. Sommige bezoekers met een beperking hebben hulp nodig, zelfs op een toegankelijke website. Verstop contactinformatie dus niet op je site.
Als ik een bedrijf wil bellen, is het vaak nog knap lastig om het telefoonnummer op de website te vinden.
Peter (69) – slechtziend, nachtblind en slechthorend
Bestelt het liefst kleding online, omdat naar de winkel gaan voor hem lastig is.
Fase 5: Blijf ook toegankelijk
Zorg ervoor dat je ook toegankelijk blijft als je eenmaal een toegankelijke website hebt laten maken. Foutjes sluipen er in, zelfs bij ons. Daarom laten wij regelmatig onze website opnieuw controleren.
In een toegankelijkheidsverklaring vertel je hoe goed toegankelijk je website is. Ook laat je zien waar nog eventuele problemen zitten. Voor de overheid is een toegankelijkheidsverklaring verplicht, maar ook voor bedrijven kan het erg nuttig zijn.
Neem gerust contact met ons op als je hulp nodig hebt met een toegankelijke website maken. We helpen je graag met advies, inspecties of trainingen.
