Motorische beperking

Wat is een motorische beperking? En waar lopen deze mensen tegen aan op het internet. Hier lees je alles over motorische beperkingen en digitale toegankelijkheid.

In het kort

In Nederland zijn er ongeveer 1,6 miljoen mensen met een fysieke beperking. Niet iedereen met een lichamelijke beperking ervaart dezelfde problemen. Wel worden ze allemaal beperkt in het bewegen, waardoor ze hinder ervaren in de fysieke of digitale wereld.

Niet iedere mobiliteitsbeperking is even goed zichtbaar. Zo zit niet iedereen in een rolstoel en zijn sommige lichamelijke beperkingen helemaal niet zichtbaar.

Voorbeelden van lichamelijke of motorische beperkingen

Tremoren en spasmen

Tremoren en spasmen zijn onvrijwillige bewegingen of trillingen. Deze kunnen bijvoorbeeld worden veroorzaakt door de ziekte van Parkinson. Het bedienen van de muis is vaak lastig, maar ook het typen kost meer moeite.

Verlamming

Een gedeeltelijke of volledige verlamming van het lichaam kan aangeboren zijn, maar ook ontstaan door ziekte of een ongeluk. Dit kan bijvoorbeeld komen door een dwarslaesie. Soms zijn er aangepaste hulpmiddelen nodig om de computer te bedienen.

Reuma en bot- en gewrichtspijn

Reuma is een verzamelnaam voor verschillende beperkingen veroorzaakt door (chronische) pijn in de botten of gewrichten. Een bekende vorm van reuma is artritis. Het bedienen van de muis en het toetsenbord kost veel moeite en kan pijnlijk zijn

Repetitive strain injury (RSI)

RSI is een verzamelnaam voor allerlei klachten die ontstaan door het regelmatig uitvoeren van dezelfde taken. Een bekende vorm hiervan is de muis- of tennisarm. Het (langdurig) vasthouden van een muis is soms niet mogelijk.

Spierdystrofie, fibromyalgie en andere spierziekten

Door chronische spierpijn of verzwakking van de arm- en handspieren is soms ondersteuning nodig bij het gebruik van de computer.

Amputatie

Bij een amputatie ontbreken delen van het lichaam. Amputatie van de arm of vingers heeft vaak impact op het gebruik van de computer, telefoon of tablet. Amputaties worden veroorzaakt door ziekte of ongelukken.

Hoe kan je het internet gebruiken met een motorische beperking?

Met behulp van diverse hulpmiddelen kunnen mensen met een lichamelijke beperking toch de computer bedienen. Internetten met een lichamelijke beperking is daardoor prima mogelijk, zolang websites en apps goed toegankelijk zijn.

Eye-tracking

Met eye-tracking wordt de computer bediend met de ogen.

Drukknoppen

Drukknoppen worden bijvoorbeeld gemonteerd op een rolstoel.

Sensoren

Met diverse sensoren geplaatst tegen, in of bij het lichaam worden signalen opgepikt om de computer te bedienen.

Joystick

Een joystick op de werkplek kan een alternatief zijn voor de muis.

De stem

Met spraakbediening wordt de hele computer bediend.

Het gebruik van hulpsoftware of -hardware is intensief, maar geoefende gebruikers kunnen zo toch snel de computer bedienen. Voor hen is het belangrijk dat websites volledig met toetsenbord én muis te bedienen zijn. Veel hulptechnologie werkt als een toetsenbord óf als een muis.

Het toetsenbord als navigatie

Hulptechnologie ontworpen voor mensen met een lichamelijke beperking werkt vaak als het toetsenbord. Door toetsaanslagen te laten maken door knoppen of sensoren worden computers, tablets en mobiele telefoons bediend. Hiervoor worden de volgende toetsen gebruikt:

TAB: spring naar het volgende interactieve element
SHIFT + TAB: spring een stapje terug
ENTER: iets openen of activeren, zoals het “aanklikken” van een link of knop
SPATIE: bedienen van knoppen, checkboxen, etc
ESC: om iets af te sluiten of dicht te klappen
Pijltjestoetsen om te wisselen tussen radio-buttons of selectie-opties

Gebruik van muis

Andere hulptechnologie, waarmee mensen met een motorische beperking websites bezoeken, werkt als een muis. Het is daarom belangrijk dat alles op de website ook met de muis te bedienen is en dat klikbare gebieden groot genoeg zijn. Dit voorkomt frustratie en fouten.

Hoe houd je met een motorische beperking rekening op het internet?

Klikbare gebieden

Maak klikbare gebieden groot genoeg.

Tijd

Geef iedereen voldoende tijd, bijvoorbeeld om een formulier in te vullen.

Inzoomen

Maak inzoomen mogelijk.

Skiplink

Gebruik een skiplink, zodat de hoofdnavigatie overgeslagen kan worden.

Bedieningselementen

Geef bedieningselementen ook in de code de juiste eigenschappen.

Focusindicator

Laat zien waar je bent met een duidelijke focusindicator

Maak jouw producten toetsenbord toegankelijk

Wil je meer leren hoe je rekening houdt met mensen met een motorische beperking? Wellicht is de training "Digitale toegankelijkheid voor developers", of het toegankelijk maken van formulieren interessant voor je.

Meer weten?

Word je net als Carolina ook helemaal enthousiast van digitale toegankelijkheid? Of zit je met je handen in het haar? Laat je gegevens achter, we denken graag met je mee.